Tiêu Chí Đánh Giá Chất Lượng Ly Thủy Tinh Và Kiểu Dáng Theo Công Dụng

, Thao Lam,

Những bước đi đầu tiên của ngành công nghiệp sản xuất thủy tinh

Ngày nay, ly thủy tinh đóng một vai trò vô cùng quan trọng, gắn liền với sự phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp đồ uống qua nhiều thập kỉ. Ly thủy tinh được sử dụng rất rộng rãi và phổ biến cho tất cả các loại đồ uống có cồn và không cồn khác nhau như rượu vang, rượu mạnh, bia, cocktail,... Để cảm nhận hương vị của những loại đồ uống bất kì thì ly thủy tinh là vật dụng không thể thiếu, góp phần quan trọng tạo nên sự trọn vẹn trong quá trình thưởng thức.

Vậy thủy tinh ra đời từ khi nào? Và chúng có nguồn gốc từ đâu?

Theo lịch sử ghi nhận, việc sản xuất bình thủy tinh bắt đầu ở khu vực Lưỡng Hà và Ai Cập vào khoảng thế kỷ XVI trước Công nguyên. Vào thời bấy giờ, bình thủy tinh chủ yếu được sử dụng làm đồ trang trí hoặc làm quà tặng danh dự cho những người có quyền lực. Sau này đồ dùng bằng thủy tinh bắt đầu được sử dụng rộng rãi hơn với nhiều mục đích khác nhau, đặc biệt là sự ra đời của ly thủy tinh dùng để uống rượu vang, là biểu tượng gắn liền với văn hóa và lịch sử của các nền văn minh thời cổ đại.

Có 2 phương pháp trong việc sản xuất thủy tinh là phương pháp thủ công và phương pháp sản xuất hiện đại. Với phương pháp thủ công, quá trình sản xuất cần nhiều thời gian, cầu kỳ, số lượng ít và đòi hỏi tay nghề lâu đời. Hiện nay phương pháp sản xuất thủy tinh hiện đại đang được ưa chuộng nhất, bằng việc sử dụng công nghệ và máy móc, thủy tinh sẽ được sản xuất một cách liên tục với số lượng lớn hơn rất nhiều, thời gian sản xuất nhanh chóng và chất lượng sản phẩm đồng đều. Nguyên liệu chính là cát trắng mịn được phối trộn chung với thủy tinh tái chế và các loại hóa chất phụ gia khác, sau đó được đưa vào lò đốt để nung chảy thủy tinh ở nhiệt độ khoảng 1500 độ C. Thủy tinh nóng chảy được cắt ra và đưa vào khuôn để tạo phôi, sau đó sẽ đưa qua khuôn để tạo hình hoàn chỉnh. Cuối cùng, thành phẩm sẽ đưa vào lò ủ để giảm nhiệt độ từ từ nhằm tăng độ bền của thủy tinh, kiểm tra, đóng gói và hoàn thiện sản phẩm.

Các loại ly thủy tinh sử dụng trong ngành đồ uống

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại ly thủy tinh với kiểu dáng và dung tích đa dạng. Dựa vào sự khác nhau về hình dạng, ly thủy tinh được chia thành 3 nhóm chính: ly thủy tinh không chân, ly thủy tinh chân thấp và ly thủy tinh chân cao.

• Ly thủy tinh không chân là loại ly thiết kế với phần đáy bằng và dày, thành ly không quá mỏng, tạo cảm giác chắc chắn khi cầm trên tay và sử dụng.
• Ly thủy tinh chân thấp được thiết kế mới mẻ với thân cao hoặc rộng, chân ngắn. Phần đáy và chân cốc dày tạo cảm giác chắc chắn, an toàn khi sử dụng.
• Ly thủy tinh chân cao với phần chân dáng cao và thon hơn ly chân thấp. Dòng ly này sở hữu vẻ ngoài sang trọng, thu hút, vừa tôn lên nét đẹp riêng vốn có của từng loại đồ uống, vừa toát lên sự nhẹ nhàng, tinh tế qua từng đường nét. Chính vì vậy ly thủy tinh chân cao thường xuất hiện trong các bữa tiệc sang trọng, nhà hàng, quán bar hoặc trong những khách sạn cao cấp.

• Ly rượu vang thủy tinh gồm có: Ly rượu vang trắng, ly rượu vang đỏ, ly rượu vang sủi, ly rượu vang ngọt. Hình dạng và kích thước ly vang là một trong những yếu tố quan trọng trong quá trình thử nếm và đánh giá rượu vang trên thế giới. Vào năm 2015, một nhóm những nhà khoa học Nhật Bản đã ghi lại quá trình bay hơi cồn trong rượu vang khi thử nghiệm với nhiều loại ly vang khác nhau. Nghiên cứu cho thấy ly rượu vang với hình dạng và kích thước khác nhau sẽ ảnh hưởng đến mật độ và vị trí bay hơi của các phân tử mùi hương qua miệng ly, tác động trực tiếp đến quá trình cảm nhận hương vị rượu vang của người dùng khi thưởng thức.

• Ly rượu vang trắng: Thường có kích thước nhỏ hơn ly vang đỏ vì nhiều yếu tố. Với thiết kế bầu ly nhỏ, miệng ly hẹp hơn nhằm mục đích giữ lại hương hoa, hương trái cây tươi đặc trưng của vang trắng, rượu vang được giữ lạnh lâu hơn trong ly, độ chua và sự tươi mới trong vang trắng được cảm nhận rõ nét hơn, nồng nàn và sống động hơn.
• Ly rượu vang đỏ: Có kích thước và dung tích lớn nhất so với các dòng ly vang còn lại. Bầu và miệng ly vang đỏ lớn hơn ly vang trắng, lượng không khí đi vào và tiếp xúc với rượu vang lớn hơn, lượng cồn được thoát ra từ từ, độ chát trở nên mềm mại hơn và sự có mặt của oxy sẽ giải phóng các tầng hương vị nồng nàn đặc trưng của rượu vang đỏ.

• Ly rượu vang sủi: Với thiết kế chân cao, thân cao và miệng ly hẹp nhằm mục đích làm chậm quá trình bão hòa khí C02, giữ được mùi hương trái cây, hương hoa cỏ và độ tươi mới, giòn giã của dòng vang này.
• Ly rượu vang ngọt: Rượu vang ngọt có độ cồn và độ đường cao, thường được dùng sau mỗi bữa ăn như một loại rượu tráng miệng, vì vậy ly rượu dùng cho dòng vang này với thiết kế bầu ly nhỏ, kích thước nhỏ hơn vang trắng, độ cồn bay hơi từ từ, giúp cho người dùng có thể cảm nhận rõ nét nhất hương vị ngọt ngào đặc trưng.
• Ly rượu mạnh thủy tinh: khi nói về thế giới rượu mạnh thì whisky và brandy (Cognac, Armagnac) là những cái tên rất quen thuộc đối với những tín đồ yêu thích dòng rượu này.
• Ly rượu whisky thường gặp là ly whisky dáng tulip (tulip-shape glass), và ly tumbler (rocks glass):
• Ly whisky dáng tulip (tulip-shape/copita glass): bắt nguồn từ dáng ly copita - loại ly truyền thống của Tây Ban Nha được dùng để uống rượu sherry, với thiết kế chân ly cao, bầu ly nhỏ, miệng ly hẹp nhằm mục đích tập trung tối đa các nốt hương có trong rượu, mang lại cảm nhận sắc nét nhất về hương và vị khi thưởng thức.
• Ly whisky tumbler (rocks glass): là loại ly rất quen thuộc với những người yêu thích whisky, nổi bật bởi sự tối giản, đáy bằng, dáng trụ hoặc vuông, thành ly dày, mang lại cảm giác vừa vặn và thoải mái cho người dùng khi sử dụng.

• Ly rượu brandy (Cognac, Armagnac): hiện nay có rất nhiều loại ly brandy khác nhau về kiểu dáng và kích thước, trong đó ly Snifter và ly dáng tulip là hai loại ly đang được sử dụng phổ biến nhất.
• Ly rượu Snifter (hay còn gọi là ly Cognac): có đặc điểm như hình quả táo với bụng phình to, chân ly ngắn, khi cầm ly thì tay sẽ tiếp xúc với thành ly cho phép đồ uống được làm ấm nhẹ để giải phóng cồn và hương thơm một cách tối ưu. Ngoài ra với thiết kế miệng ly nhỏ giúp việc lưu giữ các nốt hương được kéo dài lâu hơn.

• Ly rượu dáng tulip: là một sự lựa chọn khác cho người dùng khi muốn cảm nhận brandy theo một phong cách riêng biệt. Với thiết kế chân ly cao, bầu ly nhỏ, miệng ly xòe ra phía trên nhằm mang lại cảm nhận rõ nét hương hoa, hương trái cây, tăng thêm độ mượt mà khi thưởng thức.
• Ly cocktail thủy tinh: ly martini đã trở thành một loại ly cocktail mang tính biểu tượng, một phần nhờ vào hình dáng đặc biệt của nó và phần lớn nhờ vào phong cách gắn liền với sự sành điệu và cổ điển. Ly martini với dung tích nhỏ nên rất lý tưởng để thưởng thức các loại cocktail có cồn mạnh, chân ly dài và cao có khả năng cách nhiệt tốt, miệng ly với vành rộng, diện tích bề mặt lớn giúp khuếch tán hương thơm một cách tối ưu và hiệu quả.

Ly martini có hình dáng đặc biệt và phù hợp với các loại cocktail có cồn mạnh

• Ly uống bia thủy tinh: phong cách thưởng thức bia của người dùng đã thay đổi ngày càng đa dạng và phong phú, vì vậy nhiều dòng ly bia khác nhau cũng đã ra đời.

• Ly Pint/Shaker Pints: dòng ly cổ điển với thiết kế đơn giản và tiện lợi. Ly có dạng hình trụ đứng, phần đáy hơi nhỏ hơn, dung tích 0,5 lít, thích hợp cho nhiều loại bia khác nhau như bia nâu, bia đen,...
• Ly Mugs: rất được ưa chuộng bởi những người thích gắn bó với cách uống bia truyền thống. Loại ly này thường nặng, to, có tay cầm, có thể chứa được những viên đá lớn và dễ dàng rửa sạch sau khi sử dụng, rất thích hợp với Biergarten (“vườn bia”) theo phong cách Đức.
• Ly Pilsner: có kiểu dáng ly cao, ốm, dung tích 250ml đến 330ml, qua đó người dùng có thể quan sát rõ hơn về màu sắc, độ sủi bọt, độ trong của bia, bọt bia cũng tan chậm hơn và các tầng hương được đẩy lên rõ nét, sống động hơn. Đây là loại ly rất thích hợp với các dòng bia nhẹ, nhiều hương trái cây, hoa cỏ.
• Ly uống cà phê thủy tinh: Ly cà phê 2 lớp cách nhiệt là một trong những thiết kế nổi bật, phù hợp với xu hướng hiện nay và được nhiều người trong giới cà phê ưa chuộng. Bạn sẽ dễ dàng bắt gặp kiểu ly này trong các quán cà phê hoặc có thể dùng để sử dụng trong gia đình bởi sự tiện dụng và tính an toàn cao. Ly được sản xuất từ thuỷ tinh cao cấp borosilicate chất lượng, không chứa BPA, chì và các chất độc hại khác, đặc biệt dòng ly này có khả năng chống nứt vỡ dưới tác động của nhiệt nên đảm bảo an toàn cho người dùng khi sử dụng. Giữa hai lớp thủy tinh là một lớp không khí đã được hút chân không, là “bức tường cách nhiệt” giúp đồ uống có thể giữ được mức nhiệt độ mong muốn. Với thiết kế mỏng, nhẹ, độ bền cao, khả năng cách nhiệt và giữ nhiệt tốt, người dùng có thể thưởng thức một ly cà phê nóng hoặc lạnh trọn vẹn hương vị hơn so với các loại ly thủy tinh thông thường.

Trên thị trường hiện nay, ly thủy tinh có rất nhiều loại khác nhau đến từ nhiều thương hiệu nhập khẩu uy tín, đa dạng về mẫu mã và kích thước, từ chất lượng trung bình đến các loại ly thủy tinh cao cấp. Ngoài ra, ly thủy tinh cũng là một trong những lựa chọn của người dùng, thường được gắn liền với những bộ sưu tập quà tặng rượu vang tinh tế.

Trên đây là những thông tin cơ bản về các dòng ly thủy tinh phổ biến, bạn có thể tham khảo và lựa chọn cho mình những dòng ly phù hợp như bên dưới.